ریسک سرمایه گذاری چیست؟ چگونه ریسک سرمایه گذاری را کمتر کنیم؟
کم ریسک ترین سرمایه گذاری
در زندگی مدرن امروز سرمایه گذاری به یکی از مهم ترین اهداف تبدیل شده است، اما از آنجا که هروقت حرف از سود و بازدهی یا فرصت‌های سرمایه‌گذاری در میان است ریسک و خطرات سرمایه گذاری هم در پی آن می‌آید، باید به ریسک سرمایه گذاری توجه داشت تا از ضررهای احتمالی جلوگیری کرد. از طرفی چون توجه نکردن به ریسک سرمایه‌گذاری موجب از دست رفتن سرمایه و یا عدم تحقق سود موردنظر است، با درک کافی از ریسک‌ها میتوانید استراتژی مناسبی برای مدیریت ریسک‌های احتمالی ارائه دهید. در این مقاله به بررسی انواع ریسک و راهکارهای مدیریت ریسک را بررسی کرده ایم.
ریسک سرمایه‌گذاری چیست؟
ریسک در لغت به معنی احتمال اتفاق افتادن یک خطر معین است، حال این خطر ممکن است آسیب دیدن کمر ناشی از بلند کردن یک وسلیه سنگین باشد و یا ریسک سرمایه گذاری و از دست دادن سرمایه باشد. در واقع از دیدگاه مالی ریسک به هر اتفاق غیرمنتظره که باعث تغییر در ارزش دارایی و از دست رفتن سرمایه میگویند.
ریسک زمانی رخ میدهد که شما با عدم قطعیت در نتیجه عمل خود رو به رو باشید.این عدم قطعیت دلایل زیادی دارد اما معمولا مشکلات و تغییرات سیاسی و نوسانات اتصای از شایع ترین ریسک‌های سرمایه‌گذاری محسوب میشود.
اهمیت شناخت ریسک سرمایه گذاری؛ در وجه اول بهتر است بپذیرید که هر سرمایه گذاری با ریسک خاص خودش همراه است تا هنگام مواجه شدن با آنها از عکس‌العمل های هیجانی و احساسی جلوگیری کنید و استراتژی بهتری برای مدیریت سرمایه خود داشته باشید. همچنین دقت در انتخاب سرمایه گذاری‌هایی متناسب با بودجه شما میتواند امنیت مالی بهتری را برای شما رقم بزند.
بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری با سود ماهانه ده درصد
انواع ریسک‌های سرمایه‌گذاری
همانطور که پیش ازاین گفتیم ریسک نقطعه اجتناب ناپذیر سرمایه گذاری است و تنها راه مدیریت درست آن شناخت بهتر از انواع ریسک است. به طرو کلی دو نوع ریسک در سرمایه گذاری وجود دارد، ریسک غیرسیستماتیک و ریسک سیستماتیک که در ادامه به معرفی کامل هرکدام میپردازیم.
ریسک‌های غیرسیستماتیک (قابل اجتناب)
ریسک غیرسیستماتیک یا قابل اجتناب به ریسک‌هایی گفته میشود که صرفا مختص به یک شرکت یا سازمان هستند و تنها همان صنعت را تحت تاثیر قرار میدهند. در واقع ریسک غیر سیستماتیک خطرات خاصی است که یک شرکت را تهدید میکند و موجب از دست رفتن سرمایه میشود. همانطور که از اسم این ریسک مشخص است، خطرات ناشی از این ریسک قابل اجتناب اند و میتوان تا حدودی آنها را کنترل کرد. نمونه‌هایی از ریسک غیرسیستماتیک:
- ریسک ناشی از تصمیمات نادرست مدیریتی
- مدیریت مالی، بدهی و برشکستگی
- مشکلات در خط تولید و زنجیره تامین و...
- ریسک رقابتی، ورود شرکت رقیب با محصول بهتر و تصاحب بخشی از بازار
ریسک‌های سیستماتیک (غیرقابل اجتناب)
ریسک سیستماتیک به عواملی مربوط میشود که تقریبا کل بازار را تحت شعاع خود قرار میدهد و راه فراری ندارد و غیرقابل قابل اجتناب است. این مدل از ریسک مربوط به خطراتی است که کل اقتصاد و بازارهای مالی را درگیر میکند و خارج از کنترل سرمایه گذاران است. انواع ریسک های سیستماتیک شامل موارد زیر میشود:
- ریسک تورم
متاسفانه کشور ما در چند دهه اخیر با نوسانات اقتصادی شدید و تورم زیادی دست و پنجه نرم میکند و رسیدن به تورم تک رقمی تقریبا آرزویی دست نیافته است. تورم زیاد در چند سال اخیر باعث شده تا بسیاری از شرکت‌ها و صنایع دچار بحران بشوند و برخی از کسب و کارها به پایان برسند. در همچین موقعیتی سرمایه گذاران با ریسک تورم زیادی رو‌به‌رو هستند و شرایط سرمایه‌گذاری سخت‌تر شده است. به عنوان مثال اگر شما 50 درصد سود کنید و تورم 40 درصد باشد، به صورت بالفعل شما 10 درصد سود کرده‌اید.
- ریسک بازار
ریسک بازار شامل همه تغییرات در بازارهای مالی مختلف از جمله بازار سهام، اوراق بهادار، بورس و... گفته میشود که باعث میشود ارزش دارایی کم شود یا سرمایه از دست برود. مانند همه گیری کرونا که باعث نوسان شدید بازارهای مالی و افت سهام ارزها شد.
- ریسک نرخ بهره
نرخ بهره یکی از مهم‌ترین ریسک‌های سیستماتیک است. ریسک نرخ بهره در واقع تغیییرات در نرخ‌های بهره و اوراق قرضه است. زمانی که نرخ بهره بالاتر رود، اوراق قرضه‌ای که قبللا خریداری شده اند ارزش کمتری پیدا میکنند زیرا اوراق جدید با نرخ بالاتر برای عموم مردم جذابیت بیشتری دارند. همچنین زمانی که نرخ بهره بیشتر شود، در وام های بانکی قسط بانکی شما نیز بیشتر میشود.
- ریسک نقدشوندگی
زمانی که دارایی، سرمایه یا سهامی با کاهش خرید و فروش مواجه شود، ریسک نقدشوندگی اتفاق می‌افتد. در چنین شرایطی سرمایه گذاران میخواهند در سریع‌ترین زمان ممکن سرمایه خود را نقد کنند و زمانی که سرمایه گذاران نتوانند خریدار مناسب برای دارایی خود برای نقد کردن آن پیدا کنند، با ریسک نقدشوندگی مواجه خواهند شد.
- ریسک سیاسی
مشکلات و بی‌ثباتی سیاسی، جنگ، کنترل‌های نظامی و قوانین دولتی که بر بازارهای مالی تاثیر مسقتیم دارند، ریسک سیاسی محسوب میشوند. معمولا شرکت‌های بزرگ و دولت‌ها با این ریسک مواجه میشوند.
- ریسک اعتباری
یکی از انواع ریسک، ریسک اعتباری نامیده میشود. ریسک نکول در مباحث مالی به معنای عمل نکردن به تعهدات است. به این معنی که یکی از طرفین قرارداد به تعهدات مالی خود عمل نکند. به عنوان مثال، در قرارداد وام، وام‌گیرنده نسبت به پرداخت قسط متعهد نباشد.
- ریسک نرخ ارز
نوع دیگری از ریسک مالی به نام ریسک ارز شناخته میشود. این ریسک بیشتر زمانی سرمایه گذاران را درگیر میکند که قصد سرمایه‌گذاری در کشور دیگری داشته‌اند یا اقدام به خرید دارایی از کشورهای مختلف کرده باشند. معمولا تغییرات چشم‌گیر نرخ ارزبا تورم زیادی هم همراه است.
چطور ریسک سرمایه‌گذاری را مدیریت کنیم؟
تا اینجا با مفهوم ریسک و انواع ریسک در بازارهای مالی و سرمایه گذاری آشنا شدیم. گام بعدی پس از شناخت کافی از ریسک های سرمایه گذاری مدیریت و ارائه استراتژی مناسب برای سرمایه گذاری است.
نکته مهمی که باید در نظر گرفت این است که ریسک بخش جدانشدنی از سرمایه گذاری است و با هیچ شیوه مدیریتی نمیشود احتمال وقوع آن را به صفر رساند، با این حال با انتخاب درست میتوان ریسک کمتری را تجربه کرد.
- تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری : از مهم ترین نکاتی که در سرمایه گذاری باید در نظز گرفت، تعادل و تنوع بخشی در سبد سرمایه گذاری است. بدین معنی که سرمایه گذاران دارایی های خود را در بازارهای مالی و صنایع متنوع تخصیص دهند تا هنگامی که یکی از این بازارها با مشکل مواجه شد، دارایی آنها در سرمایه گذاری‌های دیگر دچار ضرر نشود و بتوانند تعادل در سبد سرمایه گذاری را حفظ کنند.
- تحقیق و تحلیل بازار: یک اصل مهم در سرمایه گذاری این است که بدون آگاهی وارد سرمایه گذاری نشوید، قبل از شروع و انتخاب بازارمالی موردنظرتان باید به شناخت کافی از آن برسید، بررسی پیشینه و قدرت تحلیل و تخمین سوددهی از نکاتی است که باید به آن توجه کنید زیرا نداشتن شناخت و اطلاعات کافی از مدل سرمایه‌گذای مدنظرتان منجر به ریسک‌های بزرگی میشود.
- سرمایه‌گذاری میان مدت یا بلندمدت: با توجه به ریسک‌های سیاسی و اقتصادی که ممکن است تغییرات کوتاه مدت و زیادی روی دارایی سرمایه‌گذاران بگذارند، انتخاب سرمایه گذاری بلندمدت میتواند شما در برابر این تغییرات ناگهانی در امان بگذارد. معمولا نوسانات زودگذر بر روی سرمایه گذاری بلندمدت یا کوتاه مدت تاثیر چندانی نمی‌گذار و سرمایه‌گذاران میتوانند با برنامه ریزی درست به رشد مالی خوبی برسند.
کرادفاندینگ روشی نوین در مدیریت ریسک
کرادفاندینگ مدلی از سرمایه گذاری است که در آن سرمایه گذاران با هدف تامین سرمایه مورد نظر کسب و کارها به آنها وام میدهند. در این مدل سرمایه گذاری به ضمانت بازگشت اصل سرمایه در مدت زمان مشخص شده تاکید شده است و شرکت‌های سرمایه‌پذیر نیز تلاش موظف‌اند طی دوره‌های مشخص سود سرمایه گذاران را پرداخت کنند.
بیشتر بخوانید: تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ چیست؟ چطور سرمایه گذاری کنیم
نکته مهم در این سبک سرمایه‌گذاری این است که معمولا بر بر تورم غالب است، یعنی سود سالانه شما از سرمایه گذاری بیشتر از تورم سالانه است، به همین دلیل ریسک سرمایه گذاری به حداقل میرسد و امکان رشد مالی و افزایش سرمایه بیشتر میشود. به نوعی میتون گفت کرادفاندینگ بهترین راه برای مدیریت ریسک در بازارمالی است.
یکی از راه‌های سرمایه گذاری به سبک کرافداندینگ در ایران پلتفرم اسمارت فاندینگ است. اسمارت فاندینگ بسترمناسب برای سرمایه گذاری را با ارائه طرح‌های متنوع فراهم کرده است و سرمایه گذاران میتوانند در دوره‌های دوماهه تا یک ساله در طرح‌ها بدون پرداخت کارمزد و مالیات شرکت کنند. علاوه بر این سرمایه گذاران میتوانند با حداقل بودجه ( تنها یک میلیون تومان) در طرح های متنوع سرمایه گذاری کنند، این موقعیت برای کسانی که میخواهند با بودجه کم وارد بازارهای مالی شوند بسیار مناسب است.
سخن آخر
بنا بر آنچه که گفتیم ریسک بخش جدانشدنی از سرمایه‌گذاری است، در این مقاله قصد داشتیم تا ریسک‌های سرمایه گذاری را به طور کامل به شما معرفی کنیم و استراتژی مدیریتی هوشمندانه برای به حداقل رساندن ریسک ها و خطرات احتمالی را به شما بگوییم. همچنین با اشاره به اسمارت فاندینگ یک پلتفرم معتبر در زمینه سرمایه گذاری به روش کرادفاندینگ، ابزاری مناسب برای سرمایه گذاری با کمترین ریسک ممکن را فراهم کردیم.
